赵佗是古代长寿帝王，活了一百多岁，在他统治南越期间，熬死了中原多任皇帝，秦汉帝国总共换了8个皇帝。从秦始皇到汉武帝，从落后的荒蛮之地到与中原一脉相承，南越国存世93年。

#深度好文计划#从越南人的角度来看看他们是怎么评价赵佗的：

Xoay quanh vấn đề Triệu Đà và nhà Triệu, mấu chốt là thế giới quan nhìn nhận của nhà sử học. Những người đề cao thuyết Thiên mệnh của Nho giáo (cho rằng ngôi vị là do "Trời định", ai xưng đế ở vùng đất nào thì nghiễm nhiên được coi là vua, nắm giữ "Thiên mệnh" của vùng đất đó, bất kể xuất thân thuộc dân tộc nào) thì sẽ nhìn nhận Triệu Đà là vua Việt Nam, đây là cách nhìn của nhiều sử gia Việt Nam thời phong kiến. Ngược lại, những nhà sử học có tư duy biện chứng về quốc gia - dân tộc, coi trọng nguồn gốc xuất thân, tính dân tộc của người cầm đầu chính quyền, bản chất của bộ máy quan lại nước Nam Việt (hầu hết quan lại Nam Việt là người Trung Hoa, còn người Việt chỉ là dân bị trị) và không công nhận thuyết "Thiên mệnh" thì sẽ coi Triệu Đà là triều đại xâm chiếm của Trung Quốc. Kể từ cuối Nhà Hậu Lê, khi tinh thần dân tộc ở Việt Nam ngày càng gia tăng, lấn át thuyết "Thiên Mệnh" thời cổ thì các sử gia Việt Nam cũng dần chuyển sang coiTriệu Đà là kẻ xâm lược (theo nguyên tắc Vua nước Việt phải là người Việt), đây cũng trở thành quan điểm chính thức của nền sử học Việt Nam thời hiện đại.

围绕赵佗和赵朝的问题，关键在于历史学家的世界观。那些推崇儒家天命说的人（认为皇位是由“天”决定的，谁在某地称帝，谁就自然被视为那片土地的皇帝，掌握那片土地的“天命”，无论其出身属于哪个民族）会认为赵佗是越南的皇帝，这是许多封建时代越南历史学家的观点。相反，那些有国家-民族辩证思维的历史学家，重视统治者的出身、民族性、南越官僚机构的本质（南越大部分官员是中国人，而越南人只是被统治的民众），并且不承认“天命”说的学者，会认为赵佗是中国的侵略朝代。

从后黎朝末期开始，随着越南民族精神的日益增强，逐渐压倒了古代的“天命”说，越南历史学家也逐渐转而认为赵佗是侵略者（根据越南的皇帝必须是越南人的原则），这也成为现代越南历史学的官方观点。

Các tài liệu lịch sử của nhà Triệu thì cho thấy đến cuối đời, Triệu Đà đã quyết định bỏ việc xưng Đế, quy phục nhà Hán (nhưng vẫn xưng Hoàng đế ở trong Nam Việt). Triệu Đà viết thư nhờ Lục Giả gửi cho vua Hán, trong thư Triệu Đà đã công nhận quê quán, xuất thân của mình là người Trung Hoa và nhà Triệu chỉ là chư hầu phục vụ cho nhà Hán, thay mặt vua Hán để cai trị phía Nam, bản thân ông ta cũng chỉ coi những thần dân người Việt là đám "Man Di", là sắc tộc “hạ đẳng” so với dân Trung Hoa mà thôi[11]. Sau khi tới thủ phủ Long Xuyên nhậm chức, Triệu Đà đã xin Tần Thủy Hoàng di dân 50 vạn người (tương đương số dân Việt thời đó) từ Trung Hoa đến vùng này để đồng hóa người Việt tại đây. Như vậy, bản thân Triệu Đà không hề muốn bảo vệ văn hóa, chủ quyền của người Việt mà ông ta chỉ muốn đồng hóa người Việt bản xứ thành người Hoa (chính sách tuơng tự như các quan chức do Trung Hoa bổ nhiệm trong thời Bắc thuộc), vậy thì càng không có lý do để nhận Triệu Đà là vua của Việt Nam.

历史文献显示，到晚年，赵佗决定放弃称帝，归附汉朝（但仍在南越自称皇帝）。赵佗写信托陆贾转交汉朝皇帝，在信中赵佗承认自己的籍贯和出身是中国人，并且赵朝只是汉朝的附庸，替汉朝皇帝治理南方，他本人也只是把越南的臣民视为“蛮夷”，是比中国人“低等”的民族。赵佗到龙川任职后，向秦始皇请愿迁移50万中国人（相当于当时越南全部人口）到该地区以同化当地越南人。因此，赵佗根本不想保护越南人的文化和主权，而是想把越南人同化为中国人（这种政策与北属时期由中国任命的官员相似），因此更没有理由认为赵佗是越南的皇帝。

总结一下：

Thời phong kiến, các nhà sử học Việt Nam đề cao thuyết Thiên mệnh của Nho giáo (cho rằng ngôi vua là do "Trời định", còn xuất thân của vua khôngquan trọng) nên nhìn nhận Triệu Đà là vua Việt Nam. Đến thời hiện đại, các nhà sử học đề cao chủ quyền dân tộc, vua phải là người đại diện cho dân tộc, nên quan niệm thời phong kiến bị bác bỏ và Triệu Đà được coi là kẻ xâm lược (vì Triệu Đà vốn là người Trung Hoa, theo lệnh Tần Thủy Hoàng sang xâm chiếm nước Việt và ông ta còn tìm cách "Hán hóa" người Việt).

在封建时代，越南历史学家推崇儒教的天命说（认为皇位是由“天”决定的，皇帝的出身不重要），因此认为赵佗是越南的皇帝。到了现代，历史学家强调民族主权，认为皇帝必须是代表民族的人，所以封建时代的观点被否定，赵佗被认为是侵略者（因为赵佗本是中国人，奉秦始皇之命来侵占越南，而且他还试图“汉化”越南人）。

附赠一个大越史记全书中关于“赵朝”的记载：